Rozwód w przypadku małżonków, którzy nie posiadają dzieci, jest zawsze mniej skomplikowaną sprawą, niż w sytuacji, kiedy podczas rozprawy rozwodowej, sąd musi rozstrzygać także o władzy rodzicielskiej po ustaniu związku małżeńskiego. Rodzice mają w takich okolicznościach wiele obaw dotyczących tego, komu i w jakim wymiarze sąd przyzna opiekę nad małoletnimi dziećmi.
Jak sąd może rozstrzygnąć władzę rodzicielską?
Pierwszą kwestią, którą należy mieć na uwadze, jest fakt, iż w przypadku małżonków posiadających dzieci, podczas sprawy rozwodowej zawsze rozstrzygane są zasady opieki nad małoletnimi. Prawo rodzinne Wrocław reguluje podział opieki nad dziećmi i może on wyglądać w następujący sposób:
- sąd powierza opiekę obojgu rodzicom,
- sąd powierza wykonywanie władzy rodzicielskiej tylko jednemu z rodziców, a drugiemu ogranicza ją do określonych praw i obowiązków wobec dziecka,
- sąd pozbawia, ogranicza lub zawiesić władzę rodzicielską, jeżeli jest to uzasadnione konkretną sytuacją dziecka.
Do wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej przez oboje rodziców dochodzi, jeżeli przedstawią oni wspólne porozumienie wychowawcze. Im więcej szczegółowych informacji zostanie zawartych w porozumieniu, tym szybciej przebiegnie postępowanie, a ostateczne rozstrzygnięcie będzie zgodne z oczekiwaniami rodziców. Co powinno znaleźć się w dokumencie z planem wychowawczym?
- dokładnie określony podział opieki nad dzieckiem z wyszczególnieniem terminów, częstotliwości, okresów świątecznych itp.,
- zasady dotyczące sposobu kontaktowania się z dzieckiem, formy spotkań itp.,
- zasady podejmowania decyzji, które dotyczą istotnych spraw dziecka,
- koszty utrzymania dziecka.
Plan wychowawczy nie musi być stworzony przez specjalistę z zakresu prawa, jednak w praktyce często dokument ten jest sporządzany w obecności mediatora, który posiada dedykowany tej sprawie kwestionariusz.
Ustalenie wykonywanie władzy rodzicielskiej przez jednego z rodziców z jednoczesnym ograniczeniem władzy rodzicielskiej drugiego rodzica ma miejsce wówczas, gdy rodzice nie wyrażają chęci, aby się porozumieć. Nadrzędną zasadą, która obowiązuje w przypadku ustalania zakresu wykonywania władzy rodzicielskiej, jest dobro dziecka. W ten sposób jest ustalane miejsce zamieszkania małoletniego, który powinien mieć najlepsze możliwe warunki do rozwoju. Drugi rodzic ograniczony we władzy rodzicielskiej traci pełną możliwość współdecydowania o niektórych sprawach dotyczących wychowania dziecka. Sąd jest zobligowany do precyzyjnego określenia obowiązków i uprawnień rodzica w stosunku do dziecka.
Jakie są przyczyny ograniczenia władzy rodzicielskiej?
W toku sprawy rozwodowej rodziców może nastąpić zawieszenie, pozbawienie lub ograniczenie władzy rodzicielskiej jednego, lub obojga rodziców. Może do tego dojść w następujących sytuacjach:
– trwała przeszkoda uniemożliwia sprawowanie władzy rodzicielskiej (np. skazanie rodzica na długoletnie więzienie),
– rodzice przekraczają granice władzy rodzicielskiej (np. używają przemocy fizycznej lub psychicznej wobec dziecka),
– rodzice zaniedbują swoje obowiązki wobec dziecka w sposób rażący.